رنگین کمان پدیده‌ای نوری و قیاسی است که زمانیکهخورشید به قطرات نم و رطوبت جو زمین می‌تابد باعث ایجاد طیفی از نور در آسمان می‌شود. این پدیده به شکل یک کمان رنگین در می‌آید. همواره رنگین کمان‌هایی که بواسطهٔ نور خورشید بوجود می‌آیند در بخشی از آسمان درست در سوی مخالف خورشید ظاهر می‌شوند.
در یک رنگین‌کمان اصلی (رنگین‌کمان پایین‌تر، و معمولاً روشن‌تر) رنگ قرمز در بخش بیرونی (یا بالایی) کمان، و بنفش در بخش درونی دیده می‌شود. این رنگین‌کمان با نوری که یک‌بار از قطرات آب بازتابیده بوجود می‌آید. در یک رنگین‌کمان دوتایی، کمان دومی ممکن است بالا و بیرون کمان اصلی دیده شود، و ترتیب رنگ‌هایش معکوس شده‌است (رنگ قرمز در هر یک از دو رنگین‌کمان به سوی دیگری است). این رنگین‌کمان دوم با دوبار انعکاس نور در قطرات آب بوجود می‌آید. محدودهٔ بین دو رنگین‌کمان تاریک است. دلیل این نوار تاریک این است که هنگامیکه نور زیر رنگین‌کمان اصلی از انعکاس قطره می‌آید، و نور بالای رنگین‌کمان بالایی (دومی) نیز از انعکاس قطره می‌آید، هیچ مکانیزمی برای ناحیهٔ بین یک رنگین‌کمان دوتایی وجود ندارد تا نور انعکاس یافته از قطرات آب دیده شود.رنگین‌کمان‌های سه‌تایی (در سبک و زاویه یکسان با رنگین‌کمان‌های دوتایی) غیر ممکن‌اند، چون انعکاس سوم از نور درون قطرات آب پرتوهایشان را تقریباً در جهت خورشید می‌تاباند، و از اینرو نامرئی هستند. ممکم است بعضی پدیده‌ها (نظیر «کمان‌های اضافی» خیلی نزدیک و درون کمان‌های اصلی) با «رنگین‌کمان‌های سه‌تایی» اشتباه گرفته شوند. همچنین برای یک ناظر غیرممکن است که برای دیدن رنگین‌کمان حاصل از قطرات آب در زاویه‌ای غیر از زاویه مرسوم (که ۴۲درجه با جهت مخالف خورشید می‌سازد) طرحی بریزد. حتی اگر ناظری ناظر دیگری را که بنظر می‌رسد «زیر» یا «در انتهای» یک رنگین‌کمان است ببیند، ناظر دوم رنگین‌کمان متفاوتی را، در ه‌مان زاویه‌ای که ناظر اول دیده بود، خواهد دید. از اینرو، یک «رنگین‌کمان» شیء فیزیکی نیست، و بطور فیزیکی نمی‌توان به آن نزدیک شد.

یک رنگین‌کمان طیف پیوسته‌ای از رنگ‌ها را پوشش می‌دهد؛ نوارهای متمایز (شامل تعدادی نوار) که ساختهٔ دید رنگی انسان هستند، و هیچ نوع نواربندیی در یک عکس سیاه سفید از رنگین‌کمان مشاهده نمی‌شود (فقط گرادیان ملایمی از شدت به یک مقدار بیشینه می‌رسد، سپس با یک کمینه در طرف دیگر کمان محو می‌شود). برای رنگ‌هایی که با چشم انسان معمولی دیده می‌شود، توالی ذکر شده و به یاد مانده، در فارسی، هفت‌تایی نیوتن قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آّبی، نیلی سیر و بنفش است (که بطور مردم پسند به روش کلمه‌سازی قنزسانب حفظ می‌شود). با این حال افراد کور-رنگ رنگهای کمتری خواهند دید. رنگین‌کمان‌ها می‌توانند بوسیلهٔ اشکال زیادی از آب معلق در هوا بوجود آیند. این تنها شامل باران نمی‌شود، مه، افشانه، و شبنم معلق در هوا نیز می‌توانند رنگین‌کمان تشکیل دهند.