تعزیه و نمایش عاشورایی از مراسم های تاسوعا و عاشورا در خوزستان می باشد.
هر سال با فرا رسیدن ماه محرم، آیینهای ویژه عزاداری سنتی در مناطق مختلف جنوب ایران برگزار میشود.
شهرهای خوزستان و عشایرعرب منطقه که عشق و ارادت خاصی به اباعبدالله الحسین (ع) دارند، با پوشیدن جامه سیاه و نصب بیرق های به رنگ عزا، خود را برای برگزاری آیین های سوگواری سرور و سالار شهیدان آماده کردند.شهرهای آبادان، خرمشهر، ماهشهر و شادگان در نخستین روز ماه محرم همانند دیگر شهرهای میهن اسلامی در غم و اندوه سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) سیاهپوش و غرق ماتم می شود. عاشقان ابا عبدالله (ع) از شب قبل از ماه محرم با به تن کردن رخت عزا و برپایی تکایا و سیاهپوش کردن سر در مساجد و حسینیه ها به استقبال این ماه می روند.یکی از آیین هایی که در شب های دهه نخست ماه محرم در شهر های جنوبی استان خوزستان جلوه ای خاص به عزاداری مردم این شهر می دهد، نوع نوحه ها و سینه زدن مردم این دیار است که معروف به نوحه خوانی بوشهری و سینه زنی واحد است.
آیینهای عزاداری سنتی در مناطق مختلف جنوب ایران
یکی دیگر از سنت های زیبای نواحی جنوب غربی استان خوزستان در ماه محرم، سبک نواختن سنج و دمام این مناطق است که از سابقه ای طولانی برخورداراست.
سنج و دمام و بوق آهنگی حماسی را خلق می کند و ضمن اینکه عزاداران را به سوی محل برپایی هیات های عزادار فرا می خواند، در حرکت دسته های عزادار سینه زن و زنجیر زن انسجام خاصی ایجاد می کند.از طرف دیگر صدای سنج و دمام تداعی کننده طبل زمان جنگ و حماسه عاشورست، زیرا از این وسیله علاوه بر میدان جنگ برای آمادگی رزمندگان نیز استفاده می شد.
حضور اقوام مختلف از سایر نقاط کشور را می توان در این شهرها به عنوان نماد همدلی مردم ایران زمین برشمرد.
نواختن سنج و دمام از سنت های زیبای استان خوزستان در ماه محرم است.
آیین های عزاداری دهه نخست محرم در این شهرستان ها معمولاً پررنگ تر بوده و بسیاری نیز نذورات خود را در این روزها و شب ها با توزیع چای، شیر، شله زرد، آش رشته و انواع غذاهای محلی و غیر محلی ادا می کنند.سوگواران حسینی در جای جای شهرهای جنوبی استان خوزستان و در بیش از هزار حسینیه با جامه های سیاه، عشق و ارادت خود را به حضرت سید الشهدا(ع) ابراز می دارند.
در اماکن های مقدس و مذهبی هر شب مراسم سینه زنی و نوحه خوانی محرم برپا بوده و اقوام مختلف به عزاداری اباعبدالله الحسین و خانواده بزرگوار ایشان می پردازند.
با وجود اینکه هر قومیت در حسینیه مختص به خود مراسم های ویژه ای را برگزار می کند، همه در بطن سوگواری و هدفی که برای آن گردهم آمده مشترک و یکدل هستند و این همان نقطه اتحاد و انسجامی است که اهلبیت در عمر پر بارشان درصدد تبیین و انتقال آن به مردم بودند.در دو روز تاسوعا و عاشورا نیز مراسم هایی همراه با تعزیه و نمایش عاشورایی در اماکن مختلف این شهرستان ها برگزار می شود که در نهایت همه این دسته های عزاداری تا روز عاشورا و آتش زدن خیمه ها منتهی می شود.