یكی از زیباترین ساخته های دست بشر كه همواره تحسین برانگیز است ، دیوار چین است و سالانه هزاران جهانگرد از اقصی نقاط دنیا برای دیدن این اؤر تاریخی به چین سفر می كنند.عمده تحیر انسان نسبت به این دیوار این است كه چگونه هزار و هفتصد سال پیش ، چینی ها توانستند این بنای عظیم را در میان كوه و دشت با آن امكانات محدود بسازند؟دیوار چین از سنگ و آجر و مخلوط گل و آهك ساخته شده است . و از خلیج «بوهای » در سواحل اقیانوس آرام در مشرق تا استان «گان سو» در شمال مركزی چین در مرزهای این كشور امتداد دارد.این دیوار شامل دو دیوار موازی است كه ۱۰ متر ارتفاع دارند و جاده یی پهن و هموار بر بالای آنها سقف زده است .
برفراز دروازه های هر دو انتهای دیوار چین ، كتیبه هایی گذاشته اند كه دروازه شرقی آن «اولین گذرگاه در زیر آسمان » و دروازه غربی آن «آخرین گذرگاه در زیر آسمان » نامیده می شود.دیوار چین در حدود ۶۴۰۰ كیلومتر طول دارد و برای حفاظت كشور پهناور چین از گزند حملات دشمنان آن زمان امپراتوری پر وسعت چین بنا شده است كه البته امروزه خط حایل مرز چین و مغولستان به شمار می آید.معماری دقیق چینی های آن زمان واقعا تعجب و در عین حال تحسین برانگیز است . چرا كه در جایی كه شیب كوه تند است ، دیوار نیز چنین است ، بطوری كه گاهی در فراز و نشیب های كوهستان ها مسیری تقریبا عمودی را طی می كند.
دلیل اصلی ساختن این دیوار، محافظت از چین در برابر متجاوزان گفته شده است اما باید گفت كه این دیوار كاملا چند منظوره بوده است . چرا كه جاده یی هموار بر فراز دو دیوار موازی وسیله یی برای حمل و نقل كالا و پیام ها بوده است . پهنای دیوار به حدی است كه ارابه های ویژه روی آن محصولات كشاورزی را حمل می كردند.
در ایامی كه چین در صلح و آرامش بسر می برد، پیك های امپراتوری از این جاده عبور می كردند و در ایام جنگ ، سربازان بر روی آن راه می رفتند.در محلی كه اكنون دیوار چین قرار دارد، بناها و استحكاماتی وجود داشته است كه تاریخ آنها حتی به قبل از قرن سوم پیش از میلاد باز می گردد.به فرمان اولین امپراتور چین ، «شی هوانگ دی »، كارگران به ساخت دیوار بزرگ در فاصله استحكامات پیشین پرداختند و آنها را به هم متصل كردند. این پیش بینی دفاعی در بخش های شمالی كشور در برابراقوام «شیونگ نو» انجام گرفت و دیوار اولیه كه طولانی تر از دیوار كنونی بود بنا شد.
امپراتور «شی هوانگ دی » نظام فئودالی را از میان برداشت و اولین امپراتوری چین را بنا نهاد. او برای ساخت دیوار چین از هزاران زندانی این كشور استفاده كرد و دیوار مستحكمی ساخت كه نمایانگر دیدگاه چین راجع به خود، به عنوان مركز جهان بود.دیوار زیبای چین در مدت ۹ سال از فاصله سال های ۲۰۶ تا ۲۱۵ پیش از میلاد و با طول ۲۵۰۰ كیلومتر احداث شد.
در ایام حكمروایی دودمان بعدی ، بناهای بیشتری به دیوار چین افزوده شد.در هر ۵۲ كیلومتر برج های دیده بانی ، در هر پنج كیلومتر پست های نگهبانی ، در هر ۱۵ كیلومتر سنگرها و استحكامات و در هر ۵۰ كیلومتر پادگان هایی بنا شد.با زوال خاندان «هن » در چین ، این كشور غرق در آشوب شد. دیوار زیبای چین بتدریج فرو ریخت . دیگر كسی به این بنای عظیم كوچكترین توجهی نداشت .پس از سرنگونی حكومت مغولان و بیرون رانده شدن آنها از چین و با روی كار آمدن سلسله جدید، احیای دیوار چین از سرگرفته شد.آنها ۵۶۵۰ كیلومتر به دیوار چین افزودند و ۲۵۰۰۰ برج نگهبانی و ۱۵۰۰۰ استحكامات به آن افزودند.
گفته شده است در جریان ساخت دیوار چین اگر زندانی یی كه در احداث این دیوار كار می كرد می مرد یا بیمار می شد، او را در داخل دیوار مدفون می كردند.اگر روزی تصمیم گرفتید برای دیدن دیوار چین كه در نوع خود یكی از عجایب دنیا به شمار می آید به چین سفر كنید، بخوبی در می یابید كه چینیان تا چه اندازه مجذوب این دیوارند و چقدر برای این بنای عظیم ارزش قایلند.
آنها بیشتر از هر گروه گردشگر خارجی ، سراغ دیوار ملی شان می روند. شاید از هر ده بازدیدكننده دیوار چین ، هشت نفر چینی باشند. آنها به هر گردشگری كه برای دیدن كشورشان می آیند، توصیه می كنند كه حتما از این بنای تاریخی عظیم دیدن كنند.سال ها تصور می شد كه دیوار چین تنها مصنوع دست انسان است كه از كره ماه قابل رویت است ، و حتی پیشنهاد شد كه این دیوار از شرق و غرب امتداد یابد تا بسان یك خط ، گرداگرد زمین احداث شود. اما وقتی دو فضانورد با سفینه فضایی «شنژو» مشغول گردش در مدار زمین بودند، نتوانستند این دیوار را ببینند.
اما در این میان نكته قابل تعمق این است كه چینی ها تا چه اندازه برای میراث گذشتگان خود ارزش و احترام قایلند. مضاف بر اینكه جذب جهانگرد و سفر آنها به چین ، یكی از مهم ترین منابع درآمدزایی برای مقام های چین شده است .