توپ کوچکی که انبساط همیشگی جهان را نشان می‌دهد/عکس روز ناسا

دانش > دانش‌های بنیادی - عکس روز ناسا بر خلاف گذشته تصویری از کهکشان‌ها و سیاره‌ها نیست. به تصویری از توپ کوچکی تعلق دارد که علت انبساط همیشگی عالم را نشان می‌دهد.


این توپ که اندازه‌ آن در حدود یک-دهم میلی‌متر است، بر اثر نوسانات انرژی خلاء در فضای خالی، به سوی یک صفحه‌ صاف جذب می‌شود. اين جذب شدن مشهور به اثر کاسیمیر(اثر کازمیر ) است. در نظریه میدان‌های کوانتومی، اثر کاسیمیر یا نیروی کاسیمیر-پولدر نیروهای فیزیکی برآمده از یک میدان کوانتیزه شده هستند. نام آن برگرفته از نام فیزیکدان هلندی، هندریک کاسیمیر است كه 55 سال قبل اين مسئله را مطرح كرد. مثال متداول در این زمینه دو صفحه رسانای موازی بدون بار در خلا است که در فاصله چند نانومتری از هم واقع شده اند. در فیزیک کلاسیک نبود میدان خارجی به معنای نبودن میدان میان رساناها و به همين خاطر نبود هرگونه کشش و نیرو بین آنها تلقي مي‌شود. وقتی میدان با استفاده از الکترودینامیک کوانتومی و خلا کیو ای دی ( خلا کوانتوم الكترودینامیکی ) مورد مطالعه قرار گيرد اما دیده می شود که صفحات فوتون های مجازی که بین آنها است را تحت تاثیر قرار داده و میدان ایجاد می کنند. این میدان یک نیروی خالص ایجاد می کند که بسته به چینش صفحات آنها را جذب و یا دفع می کند.
شواهد نشان می‌دهند که بیشتر تراکم انرژی در عالم، به صورت پدیده‌ای به نام انرژی تاریک است. ماهیت و منشاء انرژی تاریک هنوز ناشناخته است، ولی تصور می‌شود که این انرژی مثل اثر كاسيمير با نوسانات خلاء در ارتباط است.
در کیهان‌شناسی، انرژی تاریک نوع ناشناخته‌ای از انرژی است که همهٔ فضا را در بر می‌گیرد و سرعت انبساط جهان را افزايش مي‌دهد. انرژی تاریک مقبولترین فرضیه برای توضیح‌دادن مشاهدات اخیر است که می‌گویند جهان با با شتاب منبسط می‌شود.