برای کسانی که نوزاد کوچک دارند و یا به تازگی صاحب فرزند شده اند، بارها اتفاق افتاده است که نوزادشان بیقراری کند. اگر نوزادتان دائما در حال گریه است و شما هیچ علتی را برای آن پیدا نمی کنید، به احتمال زیاد نوزادتان به کولیک (colic) یا قولنج مبتلا شده است.
قولنج نوزاد
برخی نوزادان پس از به دنیا آمدن تا حدود 3 تا 5 ماهگی، گریه و بی قراری می کنند و این حالتشان ممکن است ساعت ها طول بکشد که این حالت هم برای مادر و هم برای نوزاد بسیار دشوار می باشد.
در این مطلب سعی شده تا روش های درمانی مقابله با این بیماری به مادران عزیز ارائه شود :
1- به مادران عزیز توصیه می شود حتی المقدور از شیر خودشان جهت تغذیه نوزادشان استفاده کنند. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند (روش صحیح شیر دادن)، در مقایسه با نوزادانی که از شیشه شیر استفاده می کنند، کمتر به کولیک مبتلا می شوند. اگرچه درصدی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، نیز مبتلا به کولیک هستند.
2- اگرچه یافتن علت دقیق کولیک نوزادان سخت به نظر می رسد، اما عواملی وجود دارد که شانس ابتلا به کولیک را افزایش می دهد، مثلا اگر بی قراری ها و گریه های نوزاد حدودا 45 دقیقه پس از شیر خوردن ایجاد شود، به احتمال زیاد، علت آن ناسازگاری شیر گاو با نوزاد می باشد.
شیر گاوی که در رژیم غذایی مادر مصرف می شود و یا در تغذیه نوزاد وجود دارد، زیرا نفخ ناشی از شیر گاو به راحتی در این دسته از نوزادان بر طرف نمی شود و ایجاد ناراحتی و کولیک می کند.
3- عادت کنید به نوزاد خود هر بار مقدار کمی شیر بدهید، اما دفعات شیردهی خود را افزایش دهید (یعنی حجم کمی از شیر در دفعات زیاد). برخی پزشکان معتقدند که حجم زیاد شیر و یا مایعات در معده نوزاد، سبب ایجاد ناراحتی و کولیک می شود.
4- به مادرانی که نوزاد مبتلا به کولیک دارند، توصیه می شود تا موقع شیر دادن به نوزاد خود، همیشه او را در حالت نیمه خوابیده (حالتی بین نشسته و خوابیده) قرار دهند. این حالت ناراحتی او را پس از شیر خوردن کمتر می کند.
5- به مادران عزیز توصیه ی شود تا پس از شیر خوردن نوزاد، حتما باد گلوی نوزاد را بگیرند. گرفتن آروغ نوزاد، صرف نظر از مدت زمانی که او شیر خورده است، به کاهش ناراحتی ناشی از کولیک او کمک می کند. پس از هر بار شیر دادن به نوزاد خود، او را روی شانه خودتان قرار دهید و پشت نوزاد را به آرامی بمالید تا آروغ بزند و هر گونه هوای اضافی از معده او خارج شود.
6- هنگامی که نشسته اید می توانید نوزادتان را روی زانوهای خود قرار دهید، طوری که شکم نوزاد روی پاهای شما قرار بگیرد. در این حالت پاهای خود را به آرامی بالا و پایین ببرید تا درد نوزاد کاهش یابد.
7- می توانید با انجام حرکاتی روی پاهای نوزاد، دردهای او را کاهش دهید. به این صورت که نوزاد را به پشت بخوابانید و پاهای او را به آرامی بگیرید و به سمت شکم او خم کنید. این حرکات سبب می شود تا شکم نوزاد شل شود و دردهایش تسکین پیدا کند.
8- استفاده از درمان های خانگی برای درمان کولیک نوزادان توصیه می شود البته این نوع درمان ها باید تحت نظر پزشک باشد. از پزشک بخواهید تا به جای تجویز داروهای شیمیایی، داروهای گیاهی برای نوزادتان تجویز کند، مثلا استفاده از عرق نعنای پاستوریزه و یا دمنوش نعنا می تواند تسکین دهنده مناسبی برای کولیک نوزاد باشد.
استفاده از عرق رازیانه پاستوریزه رقیق شده و یا دم کرده زنجبیل نیز توصیه می شود. چند قطره از این گیاهان دارویی را در شیشه شیر نوزاد بریزید و به او بدهید.
9- خوشبختانه درد و ناراحتی نوزاد به علت کولیک، پس از چند ماه (حداکثر پنج ماه) از بین می رود و با بزرگ شدن نوزاد و تکامل دستگاه گوارشی او، این مشکل بهبود می یابد.
10- گرم کردن موضعی مثل گذاشتن حوله یا پارچه گرم روی شکم نوزاد نیز روش موثری در کاهش نفخ و دل پیچه کودک است.
11- موقع شیر دادن به نوزاد (اگر از شیر مادر تغذیه می کند) سعی کنید یک سینه به طور کامل تخلیه شود. از خارج کردن سینه از دهان نوزاد در حین شیر دادن به او اجتناب کنید، زیرا هوای اضافی وارد معده نوزاد می شود و سبب نفخ معده او می شود.
12- مادر باید رژیم غذایی خاصی را در پیش بگیرد. از مصرف برخی مواد غذایی مانند شیر گاو، غذاهای ادویه دار و مواد کافئین دار باید اجتناب کنید.
چند توصیه
- موقع بیقراری نوزاد برایش شعر یا لالایی بخوانید و سعی کنید با حفظ خونسردی خود، نوزاد را آرام کنید.
- به کودک خود پستانک بدهید. گاهی اوقات مکیدن می تواند به کودک آرامش دهد.
- کودک خود را در آغوش بگیرید و یا تاب دهید. تاب دادن کودک در گهواره و یا بر روی دست نیز می تواند کمک کننده باشد.
- کودک خود را به شکم، روی زانوهایتان یا داخل وان آب گرم قرار دهید. در این حالت با نوازش یا مالیدن پشت کودک می توانید به کاهش فشار معده او کمک کنید.
- شکم کودک را روزی یک بار با روغن زیتون به آرامی ماساژ دهید.
- به مدت 2 تا 3 شب، قبل از خواب، بالا تنه نوزاد (شکم، قفسه سینه، سرشانه ها و تمام ناحیه پشت) را به خوبی با روغن کرچک ماساژ دهید، به نحوی که روغن، جذب پوست شود. سپس کودک را به حالتی مانند قنداق کردن کاملا ببندید و به خصوص مواظب باشید که در معرض باد و سرما قرار نگیرد.
- روزی 1 تا 2 بار زیر ناف نوزاد را با روغن کرچک به خوبی ماساژ دهید.