شرکت های تجاری یا شرکت بازرگانی ، شرکتی است که بین دو یا چند نفر ، به منظور تحصیل سود با نام مخصوص، تحت عنوان یکی از شرکت های مذکور در قانون تجارت با رعایت مقررات مربوط ، تشکیل و ثبت می رسد.
شرکت های تجاری بر هفت نوع است که عبارتند از :
1.شرکت های سهامی ( به موجب ماده 4 لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/12/1347 شرکت سهامی به دو نوع شرکت سهامی عام و خاص تقسیم می شود.)
2.شرکت تضامنی
3.شرکت با مسئولیت محدود
4.شرکت مختلط غیر سهامی
5.شرکت مختلط سهامی
6.شرکت نسبی
7.شرکت تعاونی تولید و مصرف
- گروه بندی شرکت های تجاری
1- شرکت های سرمایه ( شرکت سهامی عام ، شرکت سهامی خاص ، شرکت با مسئولیت محدود )
2- شرکت های اشخاص ( شرکت تضامنی ، شرکت نسبی )
3- شرکت های مختلط ( شرکت مختلط غیر سهامی ، شرکت مختلط سهامی )
همان گونه که در مقالات پیشین اشاره شد ، در ماده 200 قانون تجارت ، شرکت های تعاونی تولید و مصرف نیز جزء شرکت های تجاری ذکر شده است. در حال حاضر شرکت های تعاونی را به علت داشتن وضع خاص، نمی توان از انواع شرکت های تجاری به شمار آورد.
الف ) شرکت های سرمایه
شرکت های سرمایه عبارتند از : شرکت سهامی عام ، شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود . وجه تشابه این گروه شرکت ها این است که فقط دارایی شرکت ، وثیقه طلب طلب کاران شرکت است و سهامداران یا شرکای آن ها فقط تا میزان سهام ( آورده ) در برابر بدهی های شرکت مسئولیت دارند. اگر این شرکت منحل شود و دارایی آن برای پرداخت طلب طلب کاران کافی نباشد ، آن ها حق مراجعه به سهامداران یا شرکای شرکت و مطالبه باقی مانده طلب خود را از دارایی شخصی او ندارند. بدین ترتیب بقیه طلب آن ها از شرکت لاوصول مانده و سوخت می شود.
ب) شرکت های اشخاص
شرکت های اشخاص از شرکت تضامنی و شرکت نسبی تشکیل می شود.
در این شرکت ها ، برعکس شرکت های سرمایه ، فقط دارایی شرکت نیست که وثیقه طلب طلبکاران شرکت می باشد ، بلکه دارایی هر یک از شرکاء نیز وثیقه طلب مزبور به شمار می رود. بدین ترتیب ، شخصیت و دارایی شرکاء در اعتبار شرکت و رابطه معامله کنندگان با آن نقش و اهمیت دارد. به همین علت ، این شرکت ها را شرکت های اشخاص نامیده اند . هر گاه شرکت منحل شود و دارائی شرکت برای پرداخت دیون شرکت کافی نباشد ، طلب کاران شرکت می توانند برای باقی مانده طلب خود به شرکاء مراجعه و آن را از دارائی شخصی آن ها وصول نمایند. وجه افتراق شرکت تضامنی با شرکت نسبی این است که در شرکت تضامنی هر یک از شرکاء به تنهایی و قطع نظر از سرمایه ای که در شرکت دارد ، مسئول پرداخت تمام دیون شرکت است و شرکاء در برابر طلب کاران شرکت مسئولیت تضامنی دارند. ولی در شرکت نسبی ، طلب کار برای مطالبه و وصول باقی مانده طلب خود از دارائی شخصی شرکاء می تواند به هر یک از آن ها به نسبت آورده او به کل سرمایه شرکت ، رجوع نماید.
ج) شرکت های مختلط
شرکت های مختلط مرکب است از شرکت مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی . در این شرکت ها ، همان گونه که از بودن کلمه " مختلط " در اسم شرکت پیداست ، اختلاط و آمیختگی شریک وجود دارد.
در این گونه شرکت ها ، شرکاء بر دو نوع هستند : شریک ضامن و شریک با مسئولیت محدود . در شرکت مختلط غیر سهامی ، شریک ضامن و شریک سهامدار در شرکت مختلط سهامی شریک با مسئولیت محدود و شریک سهامدار در برابر بدهی های شرکت تا میزان سهام و آورده مسئولیت دارد و دارایی شخصی آن ها به هیچ عنوان وثیقه طلب طلب کاران شرکت نیست . وضع آنان از این لحاظ ، عیناَ همان وضع سرمایه گذاران یعنی شرکاء و سهامداران در شرکت های سرمایه است . اما شریک ضامن ، قطع نظر از مقدار سرمایه خود در شرکت ، مسئولیت پرداخت دیون شرکت است و دارائی شخصی او مانند دارائی شرکت وثیقه طلب طلب کاران شرکت می باشد. هر گاه شریک ضامن دو نفر یا بیشتر باشند ، در این صورت مسئولیت آن ها تضامنی بوده و در مقابل طلب کاران شرکت عیناَ همان وضع شرکای شرکت تضامنی را خواهند داشت.
"ارائه ی خدمات ویژه ی ثبتی در دپارتمان تخصصی ثبت شرکت کارا"
- شماره تماس : 88880006-021
گروه بندی شرکت های تجاری