امامزاده زینبیه نگینی در شهر اصفهان
مجموعه: مکانهای زيارتي ايران و جهان






امامزاده زینبیه اصفهان






زينب يکی از دختران حضرت امام موسی بن جعفر( ع) است که مضجع شريف او بنابر گفته شيخ ابوالحسن عمری( سده پنجم) در روستای ارزنان که هم اکنون به اصفهان وصل شده و نام زينبيه بر آن آوازه يافته، قرار دارد. حرم مقدس حضرت زینب بنت موسی بن جعفر( س) نگینی در شهر اصفهان است که سالها است دوستداران اهل بیت مخصوصا ساکنان اصفهان به عناوین مختلف ارادت خود را به این مکان مقدس اعلام نموده اند.
خصوصیت های امامزاده زینبیه:
پس از بازسازی بنای جدید به مساحت کنونی حدود ۷۰۰۰ متر مربع رسید. که در طرح گسترش و سامان دهي به ۱۴۰۰۰ خواهد رسید.

مساحت بقعه فعلی امامزاده ۴۰۰ متر بوده که حاوی ۴ رواق و سه ایوان و ۱ بقعه میباشد . دور تا دور صحن 62 باب زائرسرا براي رفاه زائرین و مسافران ساخته شده که همه آن ها بعلاوه بقعه امامزاده در طرح گسترش و سامان دهي تخریب و دوباره ساخته خواهد شد. گنبد دو پوش امامزاده از کف 22 متر ارتفاع داشته و دو گلدسته که هر کدام از کف ارتفاعشان به حدود 35 متر میرسد ظاهر است.

تزئین داخلی حرم در چهار طرف بصورت گچبری های مقرنس و در سقف آن نقاشی به سبک دوران صفوی است که دور تا دور آن اسامی پاک ائمه اطهار( علیهم السلام) نوشته شده است. گچبری در و دیوار و گنبد متبرک به آیات قرآن کریم بوده و آیینه کاری های هنرمندانه اش زيبايي حرم را دو چندان نمایان می سازد.







عکس امامزاده زینبیه



نسب امامزاده زینبیه:
از امام موسي كاظم( ع) تعداد ۲۳ پسر و ۳۷ دختر به جا مانده، كه از ميان دختران ايشان، حضرت فاطمه معصومه( ع) در قم مدفون مي باشند، حضرت فاطمه صغري( ع) در محله جوزدان اصفهان در بقعه اي به اسم ستي فاطمه دفن میباشند و نيز حضرت زينب صغری( ع) كه در روستای سوارچی( يا اسوار) در قريه ارزنان از بلوک جی اصفهان دفن میباشند.

در مورد چگونگی پيدا شدن و معروفيت آرامگاه زينبيه( ع) آمده مقبره حضرت زينب صغري تا سال ۱۳۵۱ هـ. ق( حدود ۷۴ سال پیش تا كنون كه سال ۱۴۲۵ هـ. ق مي باشد) آنقدر معروفيتی نداشتند، تا اينكه در ذی الحجه اين سال مرحوم حاج شيخ عباس قمي در كتابی به اسم« المجدي» تاليف« شيخ ابوالحسن عمري مشهور به ابن صوفي» نوشته اي می يابند كه در آن ذكر گرديده بود در ارزنان كه از قرای اصفهان می باشد دختری به نام زينب( ع) از فرزندان امام موسي كاظم( ع) دفن مي باشد.

بنابراین مرحوم قمي به آقاي حاج سيد سعيد طباطبایی نائينی خواهش مینمايد كه اين مسأله را پیگيری نمايند و صحت وسقم آن را به اطلاع ايشان برسانند. بعد از تحقيق به اين نتيجه مي رسند كه ارزنان قراء قهاب از بلوك جي در شمال اصفهان می باشد و آرامگاه با صحن و گنبد آجری در آن جا به اسم« بچه زينب» موجود است كه در بين اهل محل و ديگران منسوب به امام موسی بن جعفر( ع) است( يعنی امامزاده را موسوی میدانند). پس از انتشار خبر پيدا شدن مقبره حضرت زينب بنت موسی بن جعفر( ع) در اصفهان، مردم زيادی برای زيارت به آن آرامگاه متبرک میرفتند و عالمان و مجتهدين نيز به اعتبار فرمايش مرحوم حاج شيخ عباس قمی اين نسبت را بدون تامل پذيرفته و به زيارت آن مزار نورانی شتافتند.

به اين ترتيب مزاری كه قريب به يک هزار سال در غربت و گمنامی و بی توجهی بسر می برد توسعه يافته و محل رفت و آمد و نذر و نياز متدينين و مسلمانان گرديد.

قديمی ترين سند در باب حضرت زينب صغری( س) همان كتاب« المجدي» تاليف ابن صوفی بود كه در حاشيه آن اين روايت گفته شده و بعدها اشتباهاً اين روايت به متن اصلی انتقال و به نظر مرحوم قمی رسيده است. اين روايت در كتاب ابن صوفی اينگونه ذكر گرديده است:« شنيدم از مير محمد هادی بن الامير لوحی مورخ همانا مدفون است بچه زينب در روستای ارزنان كه از روستاهای اصفهان میباشد و وی دختر بلا واسطه( فرزند خود) امام موسي كاظم عليه السلام مي باشد.»

مرحوم معلم حبيب آبادي در كتاب« كشف البيئه عن مقبرة الزينبيه»( ص ۴۶) در نحوه نوشتن و خواندن و معني بيحه زينب تحقيق گسترده اي انجام داده و به اين نتيجه رسيده اند كه اين كلمه« بيجه» مي باشد كه مخفف« بي بي چه» به معني« بچه» مي باشد به همين مناسبت به بچه زينب( يا زينب صغري( ع) معروف گرديده است.






میتوان خاطرنشان کرد كه: ۱- آن حضرت امامزاده ای موسوی و از فرزند بلا واسطه امام موسی كاظم( ع) میباشد. ۲- از قرن هفتم و به ویژه اوايل دوره صفويه مقبره به همين اسم و نشان آوازه داشته و مورد توجه و عنايت مؤمنين و مردم خير و نيكو كار بوده كه برای حفظ و نگهداری آن موقوفاتی( مثل قلعه زينبی كرارج و سوارچی مجاور اصفهانک كنونی) وقف کرده اند .







امامزاده زینبیه در شهر اصفهان



زیارتنامه امامزاده زینب( علیها السلام):
اَلسَّلامُ عَلَیکِ اَیّتُهَا السَّیِّدَةُ الزَّکیَّةُ، اَلطّاهِرَةُ الوَلِیَّةُ، و الدّاعِیَةُ الحفِیَّةُ، اَشهَدُ اَنَّکِ قُلتِ حَقّاً، وَ نَطَقتِ حَقاً وَ صِدقاً، وَ دَعَوتِ اِلی مَولایَ وَ مَولاکِ، عَلانِیَةً وَ سِرّاً، فازَ مُتَّبِعُکِ، وَ نَجا مُصَدِّقُکِ، وَ خابَ وَ خَسِرَ مُکَذِّبُکِ، و المُتَخَلِّفُ عَنکِ، اِشهَدی لی بِهذِهِ الشَّهادَةِ، لِاَکونَ مِنَ الفائِزینَ بِمَعرِفَتِکِ وَ طاعَتِکِ، وَ تَصدیقِکِ وَ اتِّباعِکِ، وَ السَّلامُ عَلَیکِ، وَ السَّلامُ عَلَیکِ یا سَیِّدَتی وَ ابنَةَ سَیِّدی. اَنتِ بابُ اللهِ المُوتی مِنهُ، وَ المَأخوذُ عَنهُ، اَتَیتُکِ زائِراً، وَ حاجاتی لَکِ مُستَودِعَةً، وَ ها اَنَا ذا اَستَودِعُکِ دینی وَ اَمانَتی، وَ خَواتیمَ عَمَلی، وَ جَوامِعَ اَمَلی اِلی مُنتَهی اَجَلی، وَ السَّلامُ عَلَیکِ وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُه.
سلام بر تو ای سرور پاک و پاکیزه و ولی من و ای دعوت کننده( به حق ) به مهربانی، گواهی دهم که تو حق گفتی و به حق و راستی سخن کردی و( مردم را) آشکارا و نهان بسوی مولای من و مولای خودت دعوت فرمودی رستگار شد پیرو تو و نجات یافت تصديق کننده ات و ناامید و زیان کار شد تکذیب کننده ات و آنکس که با تو مخالفت کرد گواه باش براي من این گواهی را تا من به وسیله معرفت و اطاعت تو و تصديق و پیروی کردنت از زمره رستگاران باشم و سلام بر تو ای سرور من و ای فرزند آقای من توئی درگاه خدا که از آن درآیند و( معالم دین را) از آن بگیرند آمده ام به درگاهت براي زیارت و حاجت های خود را به تو سپرده ام و من اکنون به تو می سپارم دینم و امانتم و عاقبت کارهایم و همه آرزوهایم را تا پایان عمرم و بر تو باد سلام و رحمت خدا و برکاتش.

آدرس امامزاده زینبیه اصفهان:
استان اصفهان، شهرستان اصفهان، بخش مرکزی،شهر اصفهان، خیابان زینبیه