زکات فطره امسال طبق نظر اکثر مراجع، برابر با ۶۰۰۰ تومان معادل ۳ کیلوگرم گندم یا ۱۵۰۰۰ تومان معادل ۳ کیلوگرم برنج اعلام شده است که خانوادهها بر اساس قوت غالب خود آن را پرداخت میکنند.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، زمان وجوب زکات فطره از غروب شب عید فطر است و مراجع تقلید تأخیر پرداخت آن را بعد از نمازعید جایز نمیدانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت کند.(1)
ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد، مىتواند مقدارى از مال خود را به نیت فطره جدا کرده و براى مستحقى که در نظر دارد یا براى هر مستحقی کنار بگذارد و باید هر وقت که آن را مىدهد نیت فطره کند.(2)
اما اگر موقعى که دادن زکات فطره واجب است، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد، احتیاط واجب(3) آن است که بعداً بدون اینکه نیّت ادا و قضا کند(به قصد قربت) فطره را بدهد.(4)
به مناسبت در پیش بودن عید سعید فطر به میزان پرداخت زکات فطره رمضان 1436 هجری به روایت مراجع تقلید اشاره میشود.
*حضرت آیتالله خامنهای
طبق اعلام دفتر مقام معظم رهبری، میزان فطریه بر اساس قیمت گندم برای هر نفر حداقل 6 هزار تومان است.
* آیتالله جعفر سبحانی
بر اساس فتوای آیتالله سبحانی با توجه به اینکه قیمت گندم در شهرهای مختلف، متفاوت است، لذا روزهداران محترم لازم است قیمت سه کیلوگرم گندم یا برنج (قوت غالب) را طبق قیمت محل زندگی خود محاسبه کرده و به عنوان فطریّه پرداخت نمایند.
*آیتالله ناصر مکارم شیرازی
زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم در تهران مبلغ 6 هزار تومان و در شهرستان مبلغ 5 هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ 15 هزار تومان اعلام شده است.
بر اساس مسأله 1492 رساله توضیح المسائل آیتالله مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانى که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، یعنى باید براى خودش و کسانى که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکى از اینها را بدهد کافى است.
در ضمن بنابر فتوای معظّمله اگر کسى تنها در افطار شب عید فطر میهمان دیگرى باشد فطریه او به عهده خودش است.
کفاره روزه غیرعمد مبلغ 2000 تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ 120 هزار تومان است.
*آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی
بر اساس بررسی های انجام شده زکات فطره برای هر نفر 6 هزار تومان است، هر شخص باید براى خودش و کسانى که نانخور او هستند، هر نفر یک صاع از خوراکیهاى رایج در آن منطقه همچون گندم، جو، خرما، کشمش، برنج و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکى از اینها را هم بدهد کافى است، وزن هر صاع بنا بر نظر معظمله، به حساب گندم حدود سه کیلو و ششصد گرم است که مؤمنین میتوانند قیمت آن را حساب کنند و به مستحقین برسانند. دفتر معظمله مبلغ شش هزار تومان را بابت فطریه هر نفر به حساب گندم و مبلغ 18 هزار تومان را برای پرداخت زکات فطره به حساب برنج تعیین کرده است.
کفاره افطار غیر عمدی برای هر روز به حساب گندم 900 گرم است که در صورت اطمینان میتوان قیمت آن را به مبلغ 1500 تومان به شخص مستحق داد تا به وکالت از او برای خودش این مقدار طعام بخرد. این مبلغ برای افطار عمدی 90 هزار تومان تعیین شده است.
*آیتالله محمدعلی علوی گرگانی
مبلغ زکات فطره 6 هزار تومان بابت سه کیلو گندم برای هر نفر است، ضمناً کسانی که مایل به پرداخت فطریه از برنج هستند، معادل سه کیلو برنج و مبلغ آن بسته به نوع برنج مصرفی متفاوت است.
مبلغ کفاره غیرعمد نیز احتیاطاً برای هر نفر مبلغ 1700 تومان پول نان برای فقرا در نظر گرفته شده است.
*آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی
مؤمنان مبلغ 5 هزار تومان معادل سه کیلوگرم گندم یا مبلغ 15 هزار تومان معادل سه کیلوگرم برنج را به عنوان قوت غالب بپردازند.
*آیتالله حسین نوری همدانی
زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم مبلغ 6 هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ 18 هزار تومان اعلام شده است.
مبلغ کفاره غیرعمد روزی 1500 تومان است.
* آیتالله جوادیآملی
مقدار فطریه سه کیلو گندم، برنج، خرما و مانند آن یا پول آن که در هر مکانی قیمت خاص خود را دارد.
فطریه کسی که اول مغرب شب عید(نه غروب) نان خور کسی محسوب شود بر او واجب است. صرف نان او را در شب عید بخورد کافی نیست بلکه باید نان خور او حساب شود. بنابراین مهمانی که فقط افطار کسی را میخورد و نان خور او محسوب نمیشود فطریه او واجب نمیشود.
کسی که پول فطریه را تا ظهر روز عید فطر ندارد قرض کردن بر او واجب نیست. هرچند اگر قرض کند و اداء نماید صحیح است. البته بعد از دریافت حقوق باید فطریه را بپردازد.
*آیتالله حسین وحید خراسانی
فطریه هر نفر یک صاع -که تقریبا سه کیلو گرم است- گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج و مانند اینها است که باید به مستحق بدهد و بنابر احتیاط واجب غذای معمول محلش باشد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد، کافی است و مبلغ آن در ایران به حساب گندم شش هزار تومان تعیین شده است و مؤمنان میزان قیمت برنج را براساس نوع برنج مصرفی در منطقه سکونت خود پرداخت کنند.
کفاره روزه غیرعمد به حساب گندم 1500 تومان برای هر روز است.
* آیتالله سیدعلی سیستانی
دفتر آیتالله سیدعلی الحسینی السیستانی در اعلامیههایی که به صورت عمومی در حرم سیدالشهدا (ع)، انظار عمومی، زیارتگاهها و معابر نصب شده، اعلام کرده است که کمترین حد پرداخت زکات فطره بدل از گندم از سوی این مرجع شیعیان برای هر نفر ۱۵۰۰ دینار عراقی تعیین شده است. (۱۵۰۰ دینار عراقی، معادل رقمی کمتر از 5 هزار تومان است)
*پینوشتها:
1- ر.ک: امام خمینى، سید روحالله، توضیح المسائل (محشى)، ج2، ص 180، م 2025، دفتر انتشارات اسلامى، قم، هشتم، 1424 ه ق.
2-همان، ر.ک: ذیل م 2030.
3- آیتالله بهجت: احتیاط مستحب آن است که بعداً قضا کند، ولى أظهر این است که زکات فطره دیگر بر او واجب نیست، ولى معصیت کرده است؛ آیات عظام گلپایگانى، تبریزى، صافى: بعداً باید بدون اینکه نیت ادا و قضا کند فطره را بدهد؛ همان، ر.ک ذیل م 2031.
4-همان، م 2031.