ایران دومین کشور مصرفکننده لوازم آرایشی در خاورمیانه و هفتمین کشور در جهان است. این رتبه خیرهکننده در مصرف مواد شیمیایی آرایشی در حالی است که سهم بالایی از این کالاها قاچاق هستند و بدون هیچگونه نظارت کیفی در بازارها به فروش میرسند!
سهم ایران از بازار لوازم آرایشی در خاورمیانه 2 میلیارد و یک صد میلیون دلار است که این یعنی 30 درصد بازار فروش این لوازم به ایران تعلق دارد! البته موسسه تحقیقات بینالملل در لندن این رقم را در ایران 5 میلیارد دلار اعلام کرده است!
طبق آمارها 17 میلیون زن ایرانی هر ساله 10 تریلیون و 200 میلیارد تومان برای خرید لوازم آرایشی هزینه میکنند! این در حالی است که بین 80 تا 90 درصد بازارهای لوازم آرایشی ایران در اختیار چین، ترکیه و تایلند قرار گرفته؛ کشورهایی که هر ساله میلیونها دلار از صادرات لوازم آرایشی بهداشتی به ایران سود میبرند!
نکته جالب این است که در این سه کشور علاوه بر تولیدات خود، برندهای معروف خارجی در این زمینه به صورت تقلبی ساخته شده و به بازارهای ایران فرستاده میشوند! بر اساس آخرین ارقام، هر ساله 850 میلیون دلار لوازم آرایشی قاچاق وارد کشور شده، در حالی که سهم واردات قانونی لوازم آرایشی تنها 150 میلیون دلار است! در این بین برخی از بانوان ایرانی به دلیل علاقه زیاد به لوازم آرایشی و ارزان از نسخه تقلبی برندها استقبال میکنند و همین مساله باعث بروز انواع و اقسام بیماریهای پوستی شده است؛ طوری که هر ساله هزاران حیوان آزمایشگاهی در اثر آزمایش مواد بهداشتی آرایشی دچار بیماریهای پوستی مزمن شده و حتی در درازمدت از بین رفتهاند!
واکنشهای تند در جهان به کیفیت لوازم آرایشی سبب شده تا شرکتهای مشهوری همچون لورل و یونیلور که از شرکتهای مهم لوازم آرایشی هستند، اخیرا خواستار آزادی بیشتر آزمایش روی حیوانات شدند. بسیاری این درخواستها را به دلیل ترس آنها از واکنش مواد شیمیایی موجود بر پوست انسان میدانند.
بر اساس پژوهشهای موسسه تحقیقاتی امتیبی 296 عارضه در کمین کسانی است که مواد آرایشی بهداشتی تقلبی را استفاده میکنند.
کلروفومها، پارابنها و فرمالدئید از مهمترین مواد شیمیایی است که در لوازم آرایشی استفاده میشود و این مواد پتانسیل بالایی برای ایجاد بیماریهای پوستی ایجاد میکنند؛ به طور کلی این مواد شیمیایی در اثر استفاده زیاد سبب تضعیف شدید پوست در مقابل بیماریها شده و فرد را در معرض پیری زودرس قرار میدهند!
نکته جالبی که در کنار دیگر مسائل در مورد مصرف لوازم آرایشی بهداشتی در ایران وجود دارد، سرانه مصرف بالای آن در بین دانشجوهاست. در حال حاضر سن استفاده از لوازم آرایشی در ایران به 14 سالگی رسیده است.
از طرفی دیگه ابعاد روانی این ماجرا نقش مهمی در تعیین چرایی مصرف این حجم از مواد آرایشی بهداشتی در ایران دارد! دکتر سید احمد جلیلی، روان پزشک و رئیس انجمن روان پزشکان ایران تاکید دارد که از علتهای مهم این حجم مصرف از ایران کمبود شدید اعتماد به نفس در بین برخی دختران ایرانی است. به باور این روانشناس در کشورهای اروپایی برخی ضعفها در چهره پوشانده نمیشود اما در ایران دختران تلاش جدی برای رفع هر نقص ظاهری دارند!
همچنین برخی صاحبنظرها اتفاق نظر دارند که تغییر ملاکهای ازدواج از سوی پسران و افزایش سن ازدواج دختران تاثیر جدی بر حجم مصرف لوازم آرایشی دارد! به ویژه که این موضوع به نوعی نمود بارزتری در دانشگاهها پیدا کرده است! مهمتر اینکه این حجم استفاده از لوازم آرایشی در بین دختران دانشجوی ایرانی در مقایسه با کشورهای اروپایی که از لحاظ فرهنگی متفاوت هستند بسیار زیاد است.
حالا باید دید که آیا این همه هشدار درباره بیماریهای پوستی باعث میشود که مصرف این مواد اندکی کاهش پیدا کند یا همچنان ایرانیها به مصرف این مواد شیمیایی ادامه میدهند تا رتبه اول را در جهان در مصرف لوازم آرایشی به دست بیاورند!