در این مطلب قصد داریم تا به ممنوعیت ثبت شرکت های خارجی بپردازیم. شایان ذکر است ، در صورت نیاز به هر گونه مشاوره در این رابطه می توانید با وکلای توانمند " ثبت شرکت کارا " در ارتباط باشید.
تشخیص اینکه شرکتی ایرانی است یا خارجی چندان مشکل نیست. شرکت هایی که در ایران تشکیل بشوند و مرکز اصلی آن ها در ایران باشد ،ایرانی و سایر شرکت ها خارجی هستند. البته هر گاه شرکت در خارج تشکیل شود،ولی مرکز اصلی اش در ایران باشد نیز شرکت ایرانی است.
وفق ماده 3 قانون ثبت ، شرکت های خارجی برای آنکه به عنوان شخصیت حقوقی در ایران به رسمیت شناخته شوند و اجازه فعالیت و تجارت داشته باشند در ابتدا می بایست در کشور مادر به رسمیت شناخته شده باشند و در مرحله ی بعد، در اداره ثبت تهران به ثبت رسیده باشند. برای تسهیل احراز ثبت شرکت های خارجی، ماده ی 220 قانون تجارت مقرر کرده است:"هر شرکت خارجی که بر طبق قانون ثبت شرکت ها مصوب خرداد ماه 1310 مکلف به ثبت است باید در کلیه اسناد و صورتحساب ها و اعلانات و نشریات خطی یا چاپی خود در ایران،تصریح نماید که در تحت چه نمره در ایران به ثبت رسیده والا محکوم به جزای نقدی خواهد شد.این مجازات علاوه بر مجازاتی است که در قانون ثبت شرکت ها برای عدم ثبت مقرر شده است.
در صورتی که هر یک از این مراحل انجام نگیرد فعالیت شرکت در ایران با مشکل و ممنوعیت مواجه خواهد شد و شرکت فاقد موجودیت قانونی می باشد.
البته برای آن که بفهمیم شرکت به درستی ایجاد شده است، تشکیلات سازمانی آن مطابق قانون است و طرز کار آن درست است یا خیر و تحت چه شرایطی منحل می شود ، باید به قانون شخصی شرکت که قانون کشور متبوع اوست مراجعه کنیم.
بر اساس اظهارنظر شورای نگهبان، شرکت های طرف قرارداد با دولت جمهوری اسلامی ایران می توانند تقاضای ثبت شرکت و شعبه آن را بنمایند.
و به موجب ماده 3 قانون ثبت شرکت ها ، همین که شرکتی به موجب قانون شخصی اش وجود دارد و در ایران ثبت می شود ، از دید قانون ایران موجودیت و اهلیت دارد و اعطای شخصیت و اهلیت به شرکت های خارجی منوط به قرارداد دو جانبه ، چند جانبه و یا رفتار متقابل نیست.
البته موارد منعی نیز از سوی قانون گذار تعیین شده است. مانند اصل 81 قانون اساسی. به موجب این اصل :
دادن امتیاز تشکیل شرکت ها و موسسات در امور تجاری و صنعتی و کشاورزی و معادن و خدمات به خارجیان مطلقاَ ممنوع است.
حال سوال این است که شرکت های خارجی که با این دلایل ثبتشان ممنوع باشد در ایران رسمیت نخواهند داشت؟
شورای نگهبان به این سوال این گونه پاسخ داده است : شرکت های خارجی که با دستگاه های دولتی ایران، قرارداد قانونی منعقد نموده اند می توانند جهت انجام امور قانونی و فعالیت های خود در حدود قرارداد منعقده و طبق ماده 3 قانون ثبت شرکت ها به ثبت شعب خود در ایران مبادرت نمایند و این امر با اصل 81 قانون اساسی مغایرتی ندارد.
خلاصه آنکه، انعقاد قرارداد توسط شرکت های خارجی با موسسات ایرانی مجوز ثبت و در نتیجه تشکیل شرکت های خارجی در ایران نیست، اما ممنوعیت ثبت شرکت خارجی فقط در صورتی صادق است که شرکت خارجی بخواهد در ایران به فعالیت مربوط به امور تجاری ، صنعتی ، کشاورزی ، معادن و خدمات بپردازد والا خارج از قیود مندرج در اصل 81 قانون اساسی ، تشکیل شرکت خارجی از طریق ثبت آن بلامانع است.