شرکتی است که در آن هیچ گونه عملیات، فعالیت یا هر کسب و کار فعال دیگری انجام نمی شود و این شرکت صرفا مالک دارایی ها می باشد.
معنا و مفهوم هلدینگ در دنیا تقریبا از 5 دهه گذشته آغاز و با ظهور صنایع در ایران نیز شکل گرفته است، در این نوشتار به تفاوت شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها در ایران می پردازیم.
• تاریخچه هلدینگ :
Holding، کلمه ای لاتین بوده و بعد از دهه 1970 معنای واقعی خود را به دست آورده و از آنجا شروع شد که در دهه 1960 تعدادی از شرکت های آمریکایی موقعیت های خوبی کسب کردند، ولی وضع مالی جمعی دیگر از آنها به شدت رو به زوال گذاشت. شرکت جنرال الکتریک در دهه 70 برای مقابله با رشد بی سود و مشکلات دیگری که ضمن برنامه ریزی با آن مواجه می شد، شیوه ای را ابداع کرد. این شرکت 170 واحد خود را به 49 بخش سازمان دهی کرد و این گروه ها زیر نظر ده مدیر ارشد خود به تنهایی پاسخگوی مدیر عامل بودند، فعالیت می کردند. در این زمان هلدینگ متولد شد. بر این اساس هر صنعت یا قلمرو راهبردی کسب و کار بر اساس ماهیت آن و میزان همبستگی با هم تحت پوشش یک مدیریت قرار می گیرند تا بتوانند با یکدیگر به هم افزایی مناسب کاری دست یابند، منظور از قابل مدیریت بودن، میزان حق حاکمیت شرکت هلدینگ بر آن صنعت است که بیشتر بر اساس میزان سهام و مالکیت تعیین می شود، اما حاکمیت شرکتی را در بر دارد یا به زبان ساده تر، سهام اکثریت را در اختیار دارد.
• شرکت های سرمایه گذاری:
شرکت های سرمایه گذاری (Investment Company) اصولا به قصد مدیریت مالک سهام شرکت های تابعه خود نمی شوند و دیدگاه بلند مدت در خرید سهام ندارند. به محض آن که سود مورد نظر خود را محقق یافته ببینند، سهام یک شرکت را می فروشند و سهام شرکت های دیگر را می خرند یا در صورتی که در چشم انداز کوتاه مدت، کاهش ارزش سهامی را مشاهده کنند، آن سهم را خواهند فروخت. این نوع شرکت های سرمایه گذاری، در پی به دست آوردن سود از نوسانات قیمت سهام در بازار هستند و قاعدتا باید فقط در سهام پذیرفته شده در بورس سرمایه گذاری کنند. در حال حاضر، اکثر شرکت های سرمایه گذاری در ایران هم زمان هر سه فعالیت شرکت مادر، شرکت مدیریت سرمایه گذاری و شرکت سرمایه گذاری را دارند. شیوه مدیریت شرکت مادر و نوع برخورد آن با شرکت های تابعه با شرکت مدیریت سرمایه گذاری و شرکت سرمایه گذاری متفاوت است. در نتیجه گردآوری مجموعه نا همگونی از فعالیت ها موجب می شود که انرژی مدیریت شرکت ها مصروف مسائلی شود که هم جنس نیستند و در نتیجه تمرکز و تخصص حرفه ای هم در یک بخش به سختی ایجاد می شود.
• تفاوت میان شرکت های هلدینگ و سرمایه گذاری :
1- هلدینگ ها شرکت هایی هستند که به قصد اداره مستقیم شرکت های زیر مجموعه به خرید یا سرمایه گذاری در سهام آن ها اقدام می کنند. اما شرکت های سرمایه گذاری بنا بر قاعده رایج علاقه ای که به حضور در اداره شرکت های زیر مجموعه ندارند و با داد و ستد سهام شرکت های حاضر (بورسی یا غیر بورسی) در سبد دارایی خود سعی می کنند که برای سهامداران خود اصطلاحا سود می سازند.
2- مراحل به ثبت رساندن شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ همانند هم هستند اما در میزان سرمایه اولیه با هم تفاوت دارند، به طوریکه حداقل سرمایه لازم برای تشکیل شرکت هلدینگ طبق مصوبه سازمان بورس و اوراق بهادار به شرح ذیل می باشد:
الف) هلدینگ از نوع سهامی خاص: پنجاه میلیارد ریال
ب) هلدینگ از نوع سهامی عام: یکصد میلیارد ریال
اما شرکت های سرمایه گذاری در قالب شرکت های خاص به ثبت می رسند و سرمایه اولیه یک میلیون ریال است.
3- هدف شرکت های هلدینگ از خرید سهام شرکت ها کنترل آن ها است، در صورتی که هدف شرکت های سرمایه گذاری از خریدن سهام شرکت ها تنها دریافت سود است و دخالتی در اداره شرکت ها ندارند.
4- شرکت های سرمایه گذاری اصولا اگر سهام دارای سود خوبی باشند،به فروش می رسانند و نگه نمی دارند، اما شرکت های هلدینگ اصولا سهام را جز در مواقع خاصی، به فروش نمی رسانند.
شرکت های هلدینگ - شرکت های سرمایه گذاری