اخیرا حافظه تان خوب کار نمی کند حتی نشانه گذاری ها هم دیگر دردی را دوا نمی کند. احساس می کنید، زندگی پرتنشی که دارید، ذهن تان را درگیر کرده است و دچار فراموشی شده اید.



به حافظه سپردن مطالب یکی از مهم ترین توانایی های انسان است. حافظه و توانایی بازیابی مطالب از آن اساس و ابزار کار کسانی است که فعالیت های ذهنی زیاد دارند. با این حال اشتباه نکنید حافظه فقط استعدادی فطری نیست بلکه می توان با استفاده از فنون و روش های خاص حافظه را کارآمدتر و قوی تر ساخت.
«زنی 35 ساله هستم. کمتر از دو سال است که از همسرم جدا شده ام. زندگی بسیار پر تنشی را پشت سر گذاشته ام و با سختی فراوان و بخشیدن مهریه ام، همسرم راضی به طلاق شد. در زندگی مشترک مان بسیار تحقیر می شدم. دارای یک پسر 12 ساله هستم که با پدرش زندگی می کند و من فقط آخر هفته ها او را ملاقات می کنم . سال هاست پدر و مادرم را از دست داده ام و الان که جدا شده ام به تنهایی در آپارتمانی که اجاره کرده ام زندگی می کنم. خاطرات بد گذشته، دوری از فرزندم، زندگی سخت و ملال آوری که در گذشته داشته ام و... همه باعث شده که حال روحی خوبی نداشته باشم، حافظه ام اخیراً بسیار ضعیف شده و از آنجا که در یک بخش حساس، مشغول به کار هستم بسیار دچار دردسر شده ام. نمی دانم این وضعیت تا کی برای من ادامه دار می شود؟ آیا مشکل من رفع می شود؟ راهکاری برای بهبود حافظه وجود دارد؟»
بسیاری از افراد از حافظه خود ابراز ناخرسندی می کنند. بویژه افرادی که شرایط سخت و اضطراب آوری را پشت سر می گذارند در بازیابی جزییات بسیار ناتوان می شوند. از جمله آدرس، شماره تلفن، اسم افراد، زمان ملاقات و ... را فراموش می کنند.
حافظه مانند یک بانک است که اگر در آن سپرده داشته باشیم می توانیم از آن برداشت کنیم و اگر سپرده ای نداشته باشیم، هنگام نیاز نمی توانیم از آن استفاده کنیم. شرایط سختی که این خانم پشت سر گذاشته باعث شده که نتواند بر روی مطالب مختلف تمرکز درستی انجام داده و مطالب به درستی در حافظه خود ثبت کنند. وقتی مطالب به درستی در حافظه ثبت نشود، بعد از آن توانایی به خاطر آوردن آن مطلب بسیار دشوار می شود.
در ادامه راهکارهایی ارائه می شود تا افراد بر حافظه خود تسلط بیشتری داشته باشند:

علاقه مند باشید

نسبت به مطالبی که باید به ذهن بسپارید، علاقمند باشید. یادآوری اتفاق خاص با جزییات به علاقه افراد و میزان اهمیتی که به آن اتفاق یا جزییات می دهند، بستگی دارد. افراد، مکان ها و موضوعاتی که برای فرد جالب توجه است بیشتر به خاطر سپرده می شود. هنگامیکه اشتیاق به انجام کاری باشد، بیشتر به آن توجه کرده و لذا آن مطلب در ذهن ماندگارتر می شود.

خوب توجه کنید

اضطراب ملایم سبب افزایش علاقه و توجه می شود، اما افزایش اضطراب ممکن است به تضعیف توجه و تمرکز منجر شود و به خاطر آوردن مطلب را دشوار سازد

توجه خود را بیشتر کنید. اگر می خواهید چیز بیشتری در ذهن باقی بماند، باید بیشتر به آن توجه کرد. مشکل از حافظه نیست، مشکل ممکن است از توجه باشد. افرادی که حافظه خوبی دارند به اتفاقاتی که روی می دهد توجه بیشتری دارند.

تفکر کنید

فراموش نکنید که حافظه یک فرآیند فعال است. توجه مضاعف افراد، مشاهده جزییات بیشتر، تفکر بیشتر در باره دلایل رویدادها، درک ارتباط بین آنچه که فرد می داند با آنچه سعی می کند بیاموزد، آنچه به خاطر سپرده می شود و فرد می تواند آن را به یاد آورد، همگی فرآیندی فعال است.

خونسرد باشید

داشتن ذهن آرام به حافظه کمک می کند. با ذهن آرام بیاموزید. موارد آموخته را با ذهن آرام باز خوانی کنید. برای مثال اگر وسیله را در محل کارتان جا گذاشته اید، به جای آشفتگی سعی کنید خود را آرام و خونسرد نگهدارید و با آرامش اتفاقات را مرور کنید. در این صورت یادآوری با موفقیت بیشتری صورت می گیرد.

مضطرب نباشید

حافظه مانند یک بانک است که اگر در آن سپرده داشته باشیم می توانیم از آن برداشت کنیم و اگر سپرده ای نداشته باشیم، هنگام نیاز نمی توانیم از آن استفاده کنیم

اضطراب تان را کنترل کنید.اضطراب ملایم سبب افزایش علاقه و توجه می شود، اما افزایش اضطراب ممکن است به تضعیف توجه و تمرکز منجر شود و به خاطر آوردن مطلب را دشوار سازد. مثلاً اضطراب زیاد هنگام امتحان در به خاطر آوردن مواد درسی خلال جدی ایجاد می کند و مدیریت این اضطراب کمک شایان توجهی به این دست دانش آموزان می کند. این خانم هم مشکلی مشابه دارد و به علت بحران هایی که پشت سر گذاشته است احتمالاً بسیار مضطرب و مشوش است و همین مساله باعث ضعف جدی وی در فرآیند بازیابی مطالب می شود.

افسردگی ممنوع

برای تقویت حافظه باید افسردگی را کنترل کرد. افسردگی علاقه و لذت بردن از اتفاقاتی را که افراد را احاطه کرده است، تضعیف می کند.
در نتیجه انرژی کمی برای یادآوری باقی می ماند. افراد افسرده بیشتر مضطرب می شوند و افکار توام با افسردگی دارند مثلاً «ذهنم قفل شده است»؛ «مغزم درست کار نمی کند» و... وقتی احساس افسردگی می کنید برای درمان آن اقدام جدی کنید، چون درمان افسردگی باعث می شود که حافظه به کارکرد طبیعی خود باز گردد.

آنچه دوست دارید، ببینید

از راه های حسی مورد علاقه خود باید استفاده کرد. برخی با دیدن، چیزی را بهتر به حافظه می سپارند یعنی «حافظه تصویری» خوبی دارند و برخی دیگر با شنیدن بهتر به خاطر می آورند یعنی «حافظه شنیداری» در آنها قوی تر است. اگر با گوش دادن چیزی را بهتر به خاطر می سپارید به جای خواندن کتاب و جزوه آموزشی، CD یا برنامه های صوتی گوش دهید.
فراموش نکنید تا وقتی که حالات روحی تان نامناسب است تمام مسائل و وظایف مهم زندگی تان را یادداشت کنید و دائماً آن را مرور کنید تا فعالیت های کاری و درسی و زندگی تان به طور جدی مختل نشود.

تبیان